'We kunnen niet achterover leunen'

Origineel artikel door Cobouw, Thomas van Belzen. 

Onze orderportefeuille is met 4 miljard euro goed gevuld, maar dat betekent niet dat we achterover kunnen leunen. In dit kader interviewde Cobouw onze Voorzitter van de Raad van Bestuur, Bart van Breukelen

Twee dagen na Prinsjesdag oogt Bart van Breukelen ontspannen. Over een half jaar vertrekt hij na vijf jaar als bestuursvoorzitter bij TBI. Dat betekent niet dat hij aan zijn afscheidstournee is begonnen. “Ik zou niet eens weten hoe dat moet”, lacht de als architect opgeleide voorzitter. Hij barst nog altijd van de energie. En dat is maar goed ook, want te midden van een wooncrisis, de verandering van het klimaat en de krapte op de arbeidsmarkt, is het tijd voor actie. “We moeten voorkomen dat er over vijf jaar helemaal niemand meer in onze sector wil werken”, waarschuwt hij.

Van krachttermen is hij niet, maar de in Utrecht geboren bestuursvoorzitter van TBI, moederbedrijf van twintig “sterke” bouwmerken, zoals Croonwolter&dros, ERA Contour én Voorbij Prefab, realiseert zich als geen ander dat de bouwsector cruciale tijden ingaat. Of, zoals hij zegt: “Investeren in een veiliger en duurzamere bouw is superbelangrijk.”

De bouwer als probleemoplosser. Daar gelooft ‘filosoof’ Van Breukelen in, al zul je hem niet snel horen oreren dat de maatschappij misschien wel iets kan leren van de bouw. “Dat zou ik te pretentieus vinden.” Nee, zijn verhaal is van nuances, niet louter biobased of fabrieksmatig, maar het gaat vooral over een toekomst die even lastig is als kansrijk.

Werk is het probleem niet. Kijkt hij naar de orderportefeuille, dan is die met 4 miljard euro aan opdrachten zelfs beter gevuld dan de afgelopen jaren. “Hoe dat kan? Dat vroeg mijn commissaris ook. De opgaven zijn zoals gezegd groot en onze klanten zijn tevreden en keren steeds terug. Dat is mooi, want de afgelopen jaren hebben we flink geïnvesteerd in dienstverlening.” Maar elk voordeel heeft zijn nadeel, want ook Van Breukelen tuurt al een tijdje naar talloze vacatures. “Vooral bij onze installatietak speelt dat. Met het oog op de duurzame energieopgave dreigt die lijst alleen maar langer te worden.”

Reputatie

Zijn oplossing? De reputatie van de bouw moet beter. Veiliger en duurzamer. Niet alleen omwille van the war on talent, maar ook essentieel als het gaat om klantbinding. “Hoewel we als sector al stappen hebben gezet, moet er qua veilig werken nog een tandje bij. Vooral het doorcontracteren van opdrachten in de keten blijft een hardnekkig probleem.”

Het dodelijk ongeval op de Rijnlandroute in 2019 bij Leiden, een project van TBI, drukte hem met de neus op de feiten. Hoewel daar veel aandacht was voor veiligheid, bleek ook op dit project hoe lang en kwetsbaar de keten is. “Opdrachtgevers moeten concurrentie op veilig werken tegengaan. In hun opdrachten en aanbestedingen kunnen zij daar op sturen”, meent Van Breukelen.

Op het gebied van duurzaam bouwen neemt TBI nadrukkelijk het voortouw. Geliefd zijn de klimaatreizen die het Rotterdamse concern organiseert naar gletsjers en smeltende ijskappen. Er zit ook een gedachte achter. Van Breukelen: “Deze tijden vragen om sterke leiders. In deze expedities is daar veel aandacht voor. Het zicht op een smeltende gletsjer na een intensieve dagenlange hike levert bewustzijn op. Bovendien komen onze mensen als kameraden terug.”

De CO2-ling

In de productontwikkeling zie je dat vervolgens terug. Met geWOONhout, een woning van hout en de ‘CO2-ling’, een CO2-positieve conceptwoning en Voorbij Prefab, koploper op het gebied van duurzaam beton, kijkt TBI niet voor ingewikkelde vraagstukken weg, maar zet het zijn beste beentje voor. “We moeten wel. De CO2-impact van onze sector is enorm. Wij voelen het als onze verantwoordelijkheid om die handschoen op te pakken.” Maar Van Breukelen is ook kritisch. “Neem het elektrificeren van bouwmaterieel. Best goed, en zeker in steden is het fijn als daar geen stinkende dieselmachines staan te ronken. Maar als ik kijk naar het geheel, dan is het is een druppel op de gloeiende plaat.” Met andere woorden: goed dat het gebeurt, maar laten we er ook weer niet te veel van verwachten, aldus de topman.

Biobased bouwen dan. Ook daar kan hij wel een boom over opzetten. Hoewel hij bouwen met materialen zoals vlas, lisdodde, olifantsgras en hennep steunt, schaakt TBI nadrukkelijk op nog twee borden van verduurzaming. Eentje van hout en de andere van beton en staal. “Of ik de kriebels krijg van biobased bouwen? Nee. Ik steun die plannen. Maar als je echt grote stappen wil maken, dan moet je staal en beton verduurzamen. Met afstand begint een echt duurzamere bouw bij het verduurzamen van die in de bouw veel gebruikte materialen.”

''Als je echt grote stappen wil maken, moet je staal en beton verduurzamen”
Bart van Breukelen, voorzitter Raad van Bestuur

Het is zo’n uitspraak waar je met elkaar uren over kunt twisten. Daar is geen tijd voor. Hoe dan ook maakt een gesprek van drie kwartier duidelijk dat Van Breukelen aimabel is en zeker niet met alle winden meewaait. In ieder stadje een woningbouwfabriek, dat is de teneur, maar deze bouwer is er niet zo optimistisch over. “Het ritme van elk uur of dagdeel een woning produceren, sluit onvoldoende aan op de dagelijkse praktijk van plannings- en verkooprisico’s. Heb je in januari 2000 woningen in portefeuille dan kunnen daar in mei ineens 500 van zijn uitgesteld. Killing. Daarom investeren wij ook niet vol in fabrieken. Ik geloof wel in reversed engineering: projecten ontwikkelen op basis van goede inzichten in beschikbare oplossingen uit de industrie.”

Regelzucht

Wikken en wegen. Van Breukelen praat als een politicus, maar heeft niet de ambitie om Hugo de Jonge op te volgen. Waardering voor de manier waarop de in Zeeland geboren bewindspersoon zich de bouwsector in no-time eigen maakte, heeft hij wel. Maar, benadrukt hij: “Ik ben het niet met al zijn plannen eens.” Laat het gezonde verstand zegevieren, betoogt Van Breukelen. Haagse regelzucht die louter de bouwsector ontwricht, dient volgens hem geen enkel doel. “Natuurlijk moet je vleermuizen in spouwmuren de kans geven om uit te vliegen, maar als je aan de andere kant ziet dat verduurzamingsplannen daardoor worden verhinderd, of erger nog, dat jongeren geen enkele kans maken om op de woningmarkt te komen, moet je je afvragen waar je mee bezig bent. Als we niet oppassen zijn we straks vooral in de weer met het uitvoeren van regels op het gebied van verduurzaming en de verslaglegging daarvan, terwijl het om de directe impact gaat. Blijf kortweg bij de basis. Laat regels niet de agenda’s van bouwbedrijven bepalen.”

Zelf bepaalt hij straks helemaal niets meer bij TBI Holdings. Hij heeft er weinig moeite mee, zegt hij. Leiderschap is ook tijdig loslaten. Het volste vertrouwen heeft hij in het team dat hem opvolgt. Het typeert Van Breukelen, man van mens en maatschappij. Trots op de cultuurverandering die hij de afgelopen vijf jaar zag ontstaan in zijn periode bij TBI.

Zijn advies aan de sector? “Verdiep je in het verhaal van de ander. Dat brengt je veel meer dan stoer en sterk onderhandelen.”

Nog even en hij bewandelt nieuwe paden. In zijn laatste maanden zet hij alles op alles om de TBI-tent goed achter te laten. “Ja ik ben optimistisch, maar als ik iets geleerd heb in de afgelopen jaren, dan is het wel dat je in een projectenbedrijf nooit weet uit welke hoek iets komt.”



 

Stuur artikel door